مشروعیت قطع و پیوند اعضاء
نویسنده: مریم قدسی مهر
موضوع: پیوند اندامها و بافتها(فقه)
ویراستار: جواد نادری
تاریخ چاپ: اول، 1402
انتشارات: انوار توحید قم
چکیده: پیوند اعضاء شامل عملیاتی است که در آن، اعضایی از بدن موجودی قطع و به بدن دیگری پیوند زده میشود. در مواردی که مقصدی عقلایی، قطع عضو را میطلبد، در این شرایط در مورد حکم قطع عضو، دو دیدگاه وجود دارد: حرمت و جواز. دلیل حرمت، حرمت اضرار به نفس، مثله کردن و تغییر در خلقت میباشد و دلیل جواز، اصاله الاباحه و مالک بودن انسان و ممدوح بودن کار خیر است.
به لحاظ پزشکی مرگ را به مرگ‌طبیعی و مرگ‌مغزی تقسیم میکنند. هر چند مرگ یک حقیقت است. تعلیمات دینی بیانگر، اینست که مؤمن در زمان حیات، محترم است و حرمتش بعد از مرگ از بین نمیرود و هر گونه صدمه و بی احترامی به جسد، باعث عقوبت و دیه میباشد. بیمار مرگ‌مغزی در حکم زندگان است.
حکم قطع اعضاء و پیوند، مستقل از یکدیگر است. پیوند، عملی جایز است و دلیلی بر منع نداریم. حال که پیوند، عملی جایز است، آیا میتوان در حد و قصاص که اعضایی از بدن مجرم قطع میشود، دوباره پیوند زد؟ در این مسأله دو دیدگاه وجود دارد: جواز و عدم جواز. رأی اداره حقوقی قوه قضائیه بر آنست که «عضو قطع شده متعلق به همان کسی است که از او قطع شده است و وی میتواند آن‌را به خود یا بدن فرد دیگر پیوند بزند.» به نظر میرسد پیوند مجدد، با فلسفه اجرای قصاص منافات نداشته باشد
